ITIL 4 - Uzaktan - $393 - 16, 17 Mayis - Cmts, Pzr %100 basari ortalamasi
www.EnUcuzSertifika.com

Benden bir sure once DevOps egitimi alan bir ogrencim, bir kac gun once beni aradi.  Sirketlerinde PMO'nun bir "dokuman listesi yayinladigini ama listeyi begenmedini, benim fikrimi almak istedigini" soyledi.  Liste surec grublari bazinda olusturulmus; gereksinim dokumani yurutme altina konmus.  Ben de kendisine hak verdim; gereksinim dokumanin planlama altinda netlestirilmesi gerekli.  Eger PMP sinavinda sorarlarsa, gereksinim dokumani nerede netlestirilir diye ilk bariz cevap planlama altinda olur.  Ancak, yine hemen hatirlayalim; planlamanin dalgalar halinde asamali gelistirilmesi gerektigini de unutmayalim.  

O zaman soyle soylemek daha dogru olur:  Selale hayat dongusunu ilk yazan kisi de oyle demis (selale hayat dongusunu anlatan ilk makalesinde).  Her bir projenin en az bir kac fazdan olusmasi gerekli. 

Benim yorumum soyle:
Cevik olmayan; klasik projelerin hepsi, en az 3 fazdan olusmali.  

Faz 1 - Gereksinimleri netlestir - fazin sonunda musteriye bir prototip goster ve musterinin ne istedigini anladigindan emin ol.

Faz 2 -  Tasarim zorluklarini kontrol et.  Her projenin tasariminda bir zorluk olur.  Kimi projede entegrasyon zorluklari olma ihtimali (risk) olabilir; baska bir projede yeni bir teknoloji kullanilacaktir; ekibin teknolojiyi ogrenme zorlugu olabilir, vb.  Projelerin bu cesit tasarim/teknik zorluklarinin belirlenmesi ve yine mini-bir-proje ile denenmesi (PoC - Proof of Concept / Pilot proje / vb) 

Faz 3 - Projenin buyuk/genis Kick-off toplantisinin yapilarak asil projenin baslamasi.  

Faz 1 ve 2 'de mini-kick-off lar yapilabilir ama projenin gercek hakiki kick-off toplantisi faz 2 sonunda projenin gereksinimlerinin netlesmesi ve teknik zorluklarin asilmis oldugu noktadan sonra yapilmasi KLASIK projeler icin en saglikli yaklasim olacaktir.

Proje yonetiminin klasik 5 surec grubu (basla/planla/yurut/izle/kapat) basliklari, yukaridaki 3 faz icin tekrar tekrar yasanmasi gerekli.  Yani faz 1, 2 ve 3 icin ayri ayri basla (hedef), planla, yurut, izle, kapat yapilmasi gerekli.  

Projenin tam olgunlasmis WBS (Work Breakdown Structure) Is Kirilim Yapisi Faz 2 sonunda cikabilir...

Detayli gereksinim dokumani - Faz 1 icin yurutme, Faz 2 ve 3 icin planlama asamasinda calisilir.  

Kisaca ozetlemek gerekirse:

5 surec grubu (basla/planla/yurut/izle/kapat) asagidaki her faz icin tekrarlariz:

Faz 1 - ANLA - Gereksinimleri netlestir
Faz 2 - DENE - Tasarim zorluklarini gider
Faz 3 - YAP - Sonuc uzerine odaklan 

​

Proje planları yaparken süre, kaynak ve maliyet tahminleri kadar önemli bir konu daha var:  Kapasite tahminleri.  

Kapasite tahminlerinden kastım:  Yeni bir projeye atanmış kişilerin vakitlerinin yüzde kaçını gerçekten yeni projeye ayırabilecekleri.  Eski projeler için harcanan ama kayıtlarda görülmeyen (kayıt dışı) destek ihtiyaçları, yeni projenin süre, kaynak, maliyet tahminlerini ne kadar iyi  yapsak da geç kalmalara veya bütçe aşmalara neden olabilir.  

Yeni bir proje başlarken, eski (kayıt dışı) projelerin kaynak ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurmak gerekli.  Aksi takdirde, yeni proje için yaptığımız tahminler maalesef tutmayacak.  Özellikle, hemen yeni bitmiş projenin ilk dönem destek ihtiyaçları bir sonraki projenin geçikmesine yol açabilir.  Bu etki, domino taşı misali, arka arkaya bütün projelerin düzenli bir şekilde geç kalmasına neden olabilir.  

Örneğin, aşağıdaki grafik (burndown chart'ın tersi bir şekilde tasarlanmış, kalan işleri değil biten işleri gösteriyor, aşağı değil yukarı doğru gidiyor ama ana fikir aynı :) işler böyle giderse projenin ne kadar geç kalacağını veya ne kadar eksik iş ile zamanında biteceğini tahmin etmemize yardımcı oluyor.  Grafikte fark edeceğiniz gibi yaklaşık ilk 10 gün projeye tam olarak başlanamamış.  Bir önceki bitti sanılan proje aslında bitmemiş, kayıt dışı bir şekilde yeni başlayan projenin kaynaklarını kullanmış ve yeni projenin geç kalmasına sebeb olmuş.  

Tahminlerimizde dikkat etmemiz gereken şey: bu kayıt dışı projelerin ya tamamen yok olmasını sağlamak ya da yok olmalarını sağlayamıyorsak, o zaman onların yeni başlayan projelerimizin ne kadar kaynağını tüketeceğini tahmin etmek.  Projelerimizi kayıt dışı projeleri de göz önüne alarak yönetmeliyiz aksi halde tahminlerimizin tutma ihtimali giderek düşer.  Tahminlerimizin zamanla tutmamaya başlamasının bir kaç nedeninden biri:  KAYIT DIŞI projelerdir.   Diğer sebeblerden biri de TEKNİK BORÇ. Özellikle bu ikisine dikkat edelim.  

ITIL terminolojisi ile söylersek:  Bir önceki projenin, proje bittikten sonra devam etmesinin resmi ismi:  "Early Live Support"  - Türkçesini tam bilemiyorum:  belki "ilk dönem destek ihtiyacı" diyebiliriz.  

Teknik Borç ile ilgili daha önceki yazım için buraya tıklayabilirsiniz.  

ITIL 4 foundation (sinav dahil), 
CBAP ve PMP sinav hazirlik hizmetleri vermeye basladim.  :) 

Daha iyisi ve daha ucuzu yok.  :) 

STRATEJİMİZ:  PMP, CBAP, ve ITIL sorularının nasıl hazırlandığının mantığını öğrenmek ve mümkün olduğunca çok soru çözmek. 

Her öğrenci en az 100 soru hazırlayacak.  Öğrenciler, diğer öğrencilerin hazırladığı soruları ve Rita'nın meşhur kitabından mümkün olduğunca çok soru çözerek sınava hazır hale gelecek.  

Daha detayli bilgi icin:  https://enucuzsertifika.com/ 

Memduh Bayraktaroğlu youtube kanalında KAZAN-KAZAN kavramını yanlış anlatınca, dedim, kazan-kazan ın gerçek anlamını anlatmam lazım.  :)  

Memduh Bey kazan-kazan ı nasıl yanlış anlattı:  Dedi ki, kazan-kazan her iki tarafın karşılıklı taviz vermesidir ve böylece her iki tarafı da mutlu edecek bir çözüm bulunmasıdır dedi.  Kazan-kazan ile uzlaşmayı birbirine karıştırdı.  İki tarafın ortak bir noktada uzlaşmasına kazan-kazan mı denir?

Hayır, uzlaşma ile kazan-kazan aynı şey değildir. 

Peki "Kazan-kazan" ile "uzlaşma" arasında ne fark var?  :)

Şöyle ki:  Kazan kazan ile kast edilen durum her iki tarafın da %100 mutlu olmasıdır. İstediklerinden hiç bir taviz vermeden her iki tarafı da %100 mutlu edecek bir çözüm bulunmasına kazan-kazan diyoruz. 

Yani, uzlaşma ile her iki tarafı %100 mutlu edecek bir çözüm bulunmuyor mu?  Hayır, uzlaşma ile kast edilen sonuç her iki tarafında kısmen memnun olmasıdır.  Yani, mesela, bir tarafın %60 diğer tarafın %70 mutlu olması gibi.  Uzlaşma ile  her iki tarafın da %100 memnun olması hedeflenmez.

ESKİ tarz düşünce sisteminde, her iki tarafın %100 memnun olmasının mümkün olduğuna inanılmaz.  ESKİ tarz düşünme sisteminde olabilecek en iyi çözüm her iki tarafın da bir miktar taviz vererek tamamen mutsuz olmasındansa en azından  kısmen memnun olması en iyi çözümdür.   ESKİ tarz düşünmenin diğer ismi SIFIR-TOPLAM (zero-sum) denklemidir.  

SIFIR TOPLAM felsefesinde, bir tarafın kazanması için bir tarafın kaybetmesi gerekir.  Yani bir taraf +1 olursa diğer tarafın -1 olması gerekir.  

YENİ düşünce sistemin de ise her iki taraf da kazanabilir.  Her iki taraf da +1 +1 olabilir.

Her iki tarafin da (hiç bir taviz vermeden) %100 memnun olmasi yani kazan-kazan yöntemi, Marry Parker tarafindan, 1900 lu yılların ilk ceyreğinde bulunmuştur.  

Mary Parker'in klasik hikayesi şöyledir:

Bir portakal için savaşan iki kız kardeş vardır.  İkisi de, ortadaki tek portakalı ne pahasına olursa olsun almak isterler.  En sonunda araya büyükleri girer ve portakalı ikiye bölüp paylaşmaları konusunda arabuluculuk yaparlar.  Kızkardeşler %100 memnun olmasalar da hiç yoktan iyidir diye portakalın yarısına razı olurlar.  Sonra büyükler şaşkınlıkla görürler ki, kızkardeşlerden bir tanesi portakalın yarısı ile portakal suyu yapar ve kabuğunu atar, diğer ise portakalın kabuğunu soyar ve kabukları kek yapmak için kullanır.  

Mary Parker bu hikaye ile gösteriyor ki:  Tarafların AMAÇLARINI sorgulamak ve AMAÇLARINA odaklanmak her iki tarafı da mutlu edecek bir çözümün sırrıdır.  Eğer arabulucu büyükler, kızkardeşlerin portakal ile ne yapmayı AMAÇLADIKLARINI sorsalar idi:  

Kız kardeşlerden biri:  Portakalın kabuğunu istediğini çünkü yapmak istediği kek için portakalın kabuğuna ihtiyacı olduğunu söylecekti.

Diğer kız kardeş ise:  Portakalı, portakal suyu yapmak için istediğini söyleyecekti. 

Böylece, her ikisini de %100 mutlu edecek bir çözümün mümkün olduğunu anlamış olacaktık.  Kızkardeşlerden birine portakalın kabuklarını ve diğerini de portakalın içini verdiğimizde her ikisi de %100 memnun edecektik.  

Biliyorum, şimdi kendi kendinize diyorsunuz ki, peki ama, her ikisi de kabuğunu istemiş olsa idi, o zaman ne yapardık?   Bu durumda, yine portakalın kabuğu ile ne yapmayı AMAÇLADIKLARINI sorup, o doğrultuda bir çözüm üretmeye calışacaktık.  Belki elimizde her ikisi de yetecek kadar portakal kabuğu olmayacaktı belki ama yine de AMAÇLARINA hizmet edecek başka meyvelerin kabuklarını önerebilirdik: Mesela, elimizde varsa; Limon kabuğu, mandalina kabuğu, vb gibi alternatifleri önerirdik.  

Kıssadan hisse:  Bütün tarafları %100 memnun etmek mümkündür.  Artık yeni düşünce sistemi sıfır toplamlı değildir.  Birinin kazanması başka birinin kaybetmesine bağlı değildir.  Herkes kazanabilir, bu mümkündür.  Bunun yolu:  Tarafların AMAÇLARINI sorgulamaktan geçer.  :)

Proje yöneticisi olarak, projelerinizdeki paydaşların AMAÇLARINI sorgulamak yapmanız gereken en önemli şeylerden biridir.  :)

Barış, huzur, esenlik üzerinize olsun,
​Orhan

Eylul 2019 yine yoğun geçti. 

Aşağıdaki sınıflarda, Eylül ayında, akıllarda en çok kalan benzetmelerden biri "Hamburger'in TURŞUSU da EKSİK Kalsın" idi.  :) 

Logo Yazılım (CBAP), Halkbank (COBIT, Temel Yazılım, CBAP), Havelsan Teknoloji Radar, Türkiye Bankalar Birliği, BT Akademi CBAP Açık sınıf derken Eylül ayı bitmiş.  Akıllarda Turşu kalmış.  Tabi, eğitimlerime katılanlar bilir esas SUÇUK önemli.  :) 

"Hamburger'in TURŞUSU da EKSİK Kalsın" ile ne kast ediyoruz?  Bunu çevik yöntemler ile klasik yöntemler arasındaki farkı anlatmak için kullanıyorum.

Klasik yöntemlerde Kapsamdan taviz verilmez.  Onun yerine zamandan taviz verilir.  Yani, gereksinimlerin hepsi eksiksiz olsun ama bunun karşılığında gerekirse geç kalınsın.  Klasik yöntemlerde geç kalmak normal olmuş artık, sebeb gereksinimlerden taviz verilmez, verilemez.  Halbuki, geç kalmaya değmeyecek gereksinimler de olabilir (Hamburgerin içindeki turşu gibi...  :)  

Öte yandan, Çevik yöntemlerde ise zamandan taviz verilmez (buna TIMEBOX denir.  Timebox yerine "zaman konservesi" de denebilir.)  Diğer bir deyişle, zamandan taviz vermemek için kapsamdan taviz vermeyi tercih ederiz (çevik yöntemlerde)...  Yukarıdaki resimde hamburger projenin beklenen çıktısını temsil ediyor.  Gereksinimleri, ÖNCELİKLENDİRMEK çevik yöntemlerde daha bir anlamlı oluyor çünkü vakit yetmediğinde bazı gereksinimlerden vaz geçmek, geç kalmaktan daha iyi olabilir (çoğu zaman geç kalmaktansa eksik çıkmak daha iyi olur).  O yüzden hangi gereksinimlerin "olmazsa olmaz", hangi gereksinimlerin "olmasa da olur" olduğunu en baştan ayırt etmek gerekli.  Bu çevik yöntemlerin ruhunda var.  Kısaca, geç kalmaktansa Hamburgerin TURŞUSU da eksik olsun.  :) 

Önceliklendirme için kullanılan yöntemlerden biri MOSCOW dur:
Must - Birinci öncelikliler
Should - İkinci öncelikliler
Could - Olmasa da olurlar
Won't - Kapsamdan hali hazırda çıkarttığımız gereksinimleri temsil ederler.  

Bunu daha iyi anlamak için EXCEL kullanırken bir düşünün, excel in yüzde kaçını kullanıyorsunuz.  Excel'de olmasa da fark etmeyeceğiniz ne kadar çok fonksiyon var dimi...  Bir excel projesi yaptırdığınızı düşünün ve bu kullanmadığınız fonksiyonlar için projenin aylarca geç kaldığını hayal edin, böyle bir şey ister misiniz?  Yoksa TURŞUSU da eksik kalsın mı dersiniz?  :) 

Barış, huzur, esenlik üzerinize olsun,
Orhan

Garson:  Is Analistini (BA - Business Analyst ' i)  temsil ediyor.

Mutfak:  Yazilim gelistirme ekibini (Development team ' i) temsil ediyor.

Eger, garson (BA) siparisi yanlis alirsa (ki musterinin ne istedigini bilmedigi gercegini simdilik bir kenara koyalim) mutfak naparsa, yapsin musteri gelen yemekten memnun olmayacaktir. 

Dolayisi ile, garson 'un musteri memnuniyetinde cok onemli bir rol oynadigi asikar.  

Musterinin ne istedigini bilmedigi durumda, musterinin istediklerini parca parca masaya getirerek bir yanlislik varsa, bunu hizlica ogrenmeye calismaya CEVIK yontemler diyoruz.  

Siparisin tamaminin hazirlanmasini beklemeden, hemen masaya icecekleri vb birseyler getirmek ve en azindan masaya gelenler konusunda musterinin tepkisini hizlica almak birseylerin yanlis anlasilmis olma ihtimalini azaltabilir.  (karniyarik isteyen musterine (MVP = minimum viable product) modunda hemen hizlica bir karniyarikimsi birsey getirmek zor olabilir.  ==  Asagida bir e-ticaret sitesinin kismen hizlica nasil yapilabilecegine bir ornek vermeye calisicam = yemek yapmak, insaat yapmak, kopru yapmak gibi, biraz yap, sonra yik tekrar yap seklinde ilerlemeye musait olmayabilir)

Garson'un siparisi yanlis almasi konusunda bir nokta daha var.  Siparisi kimden aldigi... ?!!!

Soyle bir senaryoya ne dersiniz?  

Restaurant'a gelen bir ailede anne-baba tuvalete gitmis, masada cocuklar oturuyor.  Garson geliyor ve anne-babanin da ne yiyecegini cocuklara soruyor. Cocuklar anne-babalari ve kendileri icin siparis veriyor.  Bu durumda garson, siparisi cocuklardan dogru almis olsa bile, cocuklarin anne-babanin ne yemek istedigini dogru bildiklerinden emin miyiz?  Is hayatinda aslinda siklikla karsilasilan bir duruma benzemiyor mu?  Esas ihtiyac sahibi projeye bilgi vermek icin BA ile konusmak icin vakti olmaz, birileri gorevlendirilir.  Gorevlendirilirken TAHMIN ETTIKLERI kadariyla projenin ne yapmasi gerektigini anlatirlar;  onlarin da yanlis anlasilmasi; onlarin yanlis anlatmasi ihtimalleri hep var.  Ama, eger ne istendigini tarif eden kisiler ilk agizdan ne istendigini gercekten bilmiyor ise, bu da klasik buyuk bir sorun degil mi?  

Siparis veren kisilerin tecrubelileri garson'a sorar degil mi?  Ne tavsiye edersin diye?  

Mesela, soyle der "kirmizi et yiycez, ne tavsiye edersin?"  Yani siparisi verenin direk yemek ismini soylemesi yerine garson'a sormasi daha basarili sonuclara yol acabilir.  Garson soyle diyebilir.  Bu aksam su yemek cok iyi, onu tavsiye ederim.  

Musterinin DERTine odaklanip, cozumu garsona birakmasi daha iyi olur.  

Hem PMP hem CBAP icin 4 temel gereksinimler:

Is gereksinileri (Business requirements  = Dert = Projenin AMACI) 
Paydas gereksinimleri (Stakeholder requirements = Paydaslarin ihtiyaclari) 
Cozum gereksinimleri (Solution requirements) 
Gecis gereksinimleri (Transition requirements) = mesela 1000 ATM de birseyler degisecek, degisimin 1000 ATM de hepsinde birden aniden mi yapilmasi daha iyi olur, yoksa 1 -> 10 -> 100 -> 200 ->  500 -> 1000 seklinde mi GECIS (Transition) yapilmasi daha iyi olur.  Bazen guvenlik (security) aciklarini gidermek icin 1000 ATM ye hepsine aniden bir kerede GECIS yapilmasi gerekebilir ancak genellikler acil bir durum yoksa asamali gecis daha az risklidir. 

Sonuc olarak:
Lokantanin basarisi takim olarak herkesin gorevini yerinde ve iyi yapmasi ile mumkun.  Ancak, eger Garson siparisi (is analisti gereksinimleri) dogru alamaz ise, mutfak (gelistirme (development) ekibi caresiz kalir.  Dolayisi ile projelerimizde gereksinimlerin dogru alindigindan emin olmak cok onemli bir konu.  Gereksinimleri soyleyenlerin dogru/gercek/oz/hakiki musteri olmasina (anne-baba yerine siparis veren cocuklara) dikkat!!! 

CEVIK yontemlerin calismasi icin OZ, HAKIKI, GERCEK musteriyi bulmak ve sik sik or: 2 haftada bir calisan yazilimi OZ, HAKIKI, GERCEK musteriye gostermek cok onemli.  

Is analistinin en onemli gorevlerinden biri de:  Musteriyi dogrudan COZUMe odaklanmaktan alip AMAC ve ihtiyac 'a cekmek....  Soylemesi kolay tabi...  :)  

Not:  yukarida monolizayi anlaticam demistim ama yazi cok uzadi, onu bir sonraki yazima birakayim....  Parmaktan sonra...  gelecek yazimda, monaliza'yi kisim kisim (CEVIK) yapmayi anlatirim.  :) 

Kara delik gibi ol ile kast ettiğim:  Kimsenin sabrımızı taşıramaması...

18 Mayıs Cumartesi, FLO Mağazacılık PMO ekibine gereksinim yönetimi eğitimi veriyordum.  

Eğitim esnasında söz negatif kişilerle nasıl başa çıkabiliriz konusuna geldi.  

Konu ile ilgili olarak öncelikle söylemek isterim ki:  sahip olduğunuz NETWORK hayatınızdaki en önemli şeylerden biridir.  NETWORK ile kast ettiğimiz:  Sizi bilen, seven ve saygı duyan insanların sayısı ve size olan güven duygularının gücü.  Hayattaki uzun vadeli başarınız, NETWORK'ünüzün gücü ile doğru orantılıdır.  

Dolayısı ile NETWORK'ümüze özen göstermek, onu bir çiçek gibi özenle bakıp büyütmek hayatta yapabileceğiniz en önemli yatırımlardandır.  

Bu arada Yunus Emre'nin kalp kırmamak ile ilgili öğütlerini de hatırlayalım.  Aşağıda Yunus Emre'nin bir kalp kırdın ise bu iyi bir şey değil diyen şiiri var.  Yunus Emre 101 (Yunus Emre felsefesinin başında) kalp kırmak iyi bir şey değildir diye biliyoruz.  Daha sonra ileri seviye Yunus Emre açısından bakarsak, başkalarına kırılmak da iyi bir şey değil.  Bugünkü, modern dil ile söylersek, NETWORK'ümüze ne bizim yüzümüzden (kalp kırarak) ne de karşı taraf yüzünden (kırılmadan) kaynaklı olarak zarar vermemeliyiz.  Kısacası, ne kıralım ne de kırılalım.  Kırmamak ile karşılaştırırsak, kırılmamak daha da zordur.  Etrafımızdaki negatif insanların kötü davranışlarından kırılmamanın sırrı, kendi içimizdeki sabır kapasitemizi genişletmek:  Bunun için fırsat buldukça, deniz kenarlarına veya ormanlara gidip negatif enerjimizi topraklayalım.  Ağaçlara sarılın veya denize girin...  Havuza degil ama denize, saksıya değil ama ormana...  Böylece üzerimizde birikmiş olan negatif enerjileri topraklayarak içimizdeki sanal bardağımızı iyice boşaltarak bir kaç damla taşmayacak şekilde neredeyse kara delik kadar derin bir sabrımız olsun.  :) 

Sabır kapasitemiz arttıkça, karşımızdaki negatif kişi bize dertini anlatmak yerine kendi çözüm önerilerini dikte ettirmeye çalışmasına rağmen onun dertine (amacına) odaklanıp, onun önerdiğinden daha iyi çözüm önerileri ile onun dahi aklına gelmeyen daha basit, daha ucuz, daha kaliteli çözümler geliştirerek, hem o kişiye, hem içinde bulunduğu organizasyonu, şirkete ve genel olarak kaynakların ve zamanın daha iyi değerlendirilmesini sağlayarak bütün topluma ve insanlığa daha faydalı olabileceğiz...  Ama herşey sabır katsayımızı arttırarak başlar.  Sabır, akıldan daha değerlidir.  :)   Akıl olmasa da olur demiyorum, ama sabır yoksa, var olan aklı kullanmak maalesef mümkün olmayabiliyor.  Önce sabır, sonra akıl.  :)  

BİR KEZ GÖNÜL YIKTINISA
Bir kez gönül yıktınısa
Bu kıldığın namaz değil
Yetmiş iki millet dahi
Elin yüzün yumaz değil

Bir gönülü yaptınısa
Er eteğin tuttunusa
Bir kez hayır ettinise
Binde bir ise az değil

Yol odur ki doğru vara
Göz odur ki Hakk'ı göre
Er odur alçakta dura
Yüceden bakan göz değil

Erden sana nazar ola
İçin dışın pür nur ola
Belî kurtulmuştan ola
Şol kişi kim gammaz değil

Doğru yola gittin ise
Er eteğin tuttunusa
Bir hayır dua ettinise
Birine bindir az değil
​
Yunus bu sözleri çatar
Sanki balı yağa katar
Halka meta'ların satar
Yükü gevherdir tuz değil
YUNUS EMRE

Endustri 4.0 geldi geliyor derken bir bakmissiniz gelmis bile.  

Bazi bankalarin RPA (Robotic Process Automation) kullanarak bazi bolumlerindeki islerin %50 sini insansiz halletmeye basladiklarini duyuyorum.  

Insanlik 2.0 kitabina gore 2050 yilinda yapay zekanin entellektuel basarisi normal insan zekasini gececek.  

Yani onemli soru:  "onumuzdeki yillarda, insan olarak robotlara gore ustun taraflarimiz nelerdir?"  

Gecenlerde bir TV programinda (360'da gece 24:00 de yayinlanan "Gelecek geliyor" olsa gerek) soyle bir liste verildi.  Onumuzdeki yillarda one cikmasi beklenen beceriler:

1.  Iliskiler - Kisisel Network'ununz kadar guclusunuz.  Egitimlerin bazilarinda (ozellikle CBAP, PMP, DevOps, Agile, Scrum)  kisisel network'un onemi uzerinde ozellikle biraz uzun duruyorum.  Cunku konu cok onemli.  Network'unuz kadar degerlisiniz.  

2.  Isbirligi - Takim olarak calismak, insanlarla birlikte basarabilmek onemli.  Silolar degil, takimlar onemli.  Uzmanliktan cok takim oyuncusu olmak daha degerli.  Uzman olmak da degerli ama takim oyuncusu olmayan uzman tehlikeli.  Netflix'in CEO su gecenlerde oyle bir laf etmisti:  "Takim oyuncusu olmayan, ustun basarili arkadaslarin verdigi zararlari temizlemek biz cok pahaliya mal oluyor" gibi bir seyler soylemisti. 

3.  Elestirel dusunce:  Ezbere bildiklerimizle uzman olmussak, robotlara karsi hicbir avantajimiz yok.  Ezberlemek konusunda robotlar bizden cok daha iyi.  O yuzden, ezberlemek degil, sebebini amacini nedenini bilerek ogrenmek; sorgulamak bilmekten daha degerli.  Artik dogru soruyu sorarsaniz, google butun sorulariniza cevap verecek duzeye cok yakin; yeterli dogru soru sormayi bilelim.

4.  Icad - inavosyon :  Robotlardan, en azindan yakin gelecekte, birseyler icad etmesini beklemiyoruz.  Birsey yaratmak, var etmek, icad etmek, diger bir deyisle START-UP gibi dusunmek ve davranmak bizi robotlara karsi avantajli duruma geciren en onemli ozelliklerin basinda.  Icad etme (Start-up) denemelerinin %90 ve daha yuksek oranlarda basarisiz oldugunu biliyoruz.  O zaman yapilmasi gereken, hizli ve ucuz hata yapmayi ogrenmek.  Bu da cok insanca bir sey; insan en cok hata yaptiginda ogreniyor.  Hata yapmadan, masa basinda, ekran basinda ogrenmek konusunda robotlar yine bizden cok daha iyi.  Hata yaparak ogrenmeyi hata yapmaktan korkmadan hatayi yapmayi hizli ve ucuz hale getirerek ogrenmeyi ogrenmek robotlara karsi buyuk bir avantaj. 

Gelecek geliyor.  Gelecege hazirlanmak icin yukaridaki dort baslik bizim icin proje yonetimi ve diger butun alanlarda cok onemli.  Onumudeki gunler iyi hazirlananlar icin firsatlarla ve ama bazilari icinde buyuk tehditlerle dolu.  Onemli olan tehditleri firsata cevirmek, robotlari tehdit olarak kormayalim; robotlari firsat olarak gorup onlardan yararlanalim.  

Baris, huzur, esenlik uzerinize olsun,
Orhan
​Mart 2019